คณาเภสัช

  พิกัดตรีทิพยรส คือ จำนวนตัวยารสดี หรือรสเลิศ 3 อย่าง คือ โกฐกระดูก กระลำพัก ขอนดอก สรรพคุณ บำรุงธาตุ บำรุงตับ ปอดและหัวใจ บำรุงกระดูก บำรุงครรภ์รักษา ทำให้ชุ่มชื่น

  พิกัดตรีคันธวาต (กันธวาต) คือ จำตัวยาแก้พิษตามกาล 3 อย่าง คือ ลูกเร่วใหญ่ ลูกจันทน์ ดอกกานพลู สรรพคุณ แก้ธาตุพิการ แก้คลื่นเหียนอาเจียนแก้ริดสีดวงทั้ง 9 แก้ไอหืด

พิกัดเกลือทั้ง 5 คือ จำกัดจำนวนของเลือ 5 อย่าง คือ เกลือสมุทร เกลือสินเธาว์ เกลือพิก เกลือวิก เกลือฟอง (ฝ่อ) สรรพคุณ แก้ไข้พรรดึก แก้ท้องมาน แก้เสมหะ แก้บิดมูกเลือด บำรุงน้ำเหลือง ชำระเมือกมันในลำไส้

พิกัดบัวทั้ง 5 (บัวน้ำทั้ง 5 ) คือ จำกัดจำนวนดอกบัว 5 อย่าง คือ บัวสัตตบุษย์ บัวสัตตบรรณ บัวลินจง บัวจงกลนี บัวนิลอุบล สรรพคุณ ชูกำลัง บำรุงหัวใจ แก้อุจจาระธาตุ แก้ไข้เพื่อลมและโลหิต แก้ไข้รากสาด บำรุงครรภ์รักษา

พิกัดตรีผลสมุฏฐาน คือ จำนวนผลไม้เป็นที่ตั้ง 3 อย่าง (ที่เกิดแห่งผล 3 อย่าง) คือ ลูกมะตูม ลูกยอ ลูกผักชีลา สรรพคุณ แก้สมุฏฐานแห่งตรีโทษ ขับลมต่างๆ แก้อาเจียน แก้โรคไตพิการ

พิกัดตรีสมอ คือ จำนวนสมอ 3 อย่าง คือ ลูกสมอไทย ลูกสมอเทศ ลูกสมอพิเภก สรรพคุณ แก้เสมหะ แก้ไข้ บำรุงธาตุ ผายธาตุ รู้ถ่ายรู้ปิดเอง

พิกัดเบญจโลกวิเชียร คือ จำกัดจำนวนตัวยาเสมอด้วยแก้วิเชียร 5 อย่าง คือ ( แก้ว 5 ดวง, ยา 5 ราก หรือ เพชรสว่างก็เรียก) รากชิงชี่ รากหญ้านาง รากท้าวยายม่อม รากคนทา รากมะเดื่อชุมพร สรรพคุณ ใช้กระทุ้งพิษต่างๆ หรือถอนพิษต่างๆ แก้ไข้ต้นมือ แก้ไข้พิษ ไข้กาฬ ไข้หัว แก้ไข้เพื่อดีและโลหิต

  พิกัดตรีพิษจักร คือ จำนวนจักรพิษ 3 อย่าง คือ ลูกผักชีล้อม ลูกจันทน์ กานพลู สรรพคุณ บำรุงน้ำนม แก้กระษัย ฆ่าเชื้อคุดทะราด แก้ท้องร่วง

พิกัดสัตตะเทียน คือ จำกัดจำนวนตัวที่ชื่อว่าเทียน 7 อย่าง เทียนดำ เทียนแดง เทียนขาว เทียนข้าวเปลือก เทียนตาตั๊กแตน เทียนสัตตบุษย์ เทียนเยาวพาณี สรรพคุณ แก้ลม เสมหะและดีระคนกัน แก้พิษโลหิต แก้ทางปัสสาวะ แก้นิ่ว แก้มุตกิด บำรุงธาตุ บำรุงกำลัง แก้ลมในท้อง แก้พรรดึก แก้ลมครรภ์รักษา

  พิกัดตรีสาร คือ จำนวนตัวยาที่ให้คุณในฤดูหนาว 3 อย่าง คือ รากเจตมูลเพลิง เถาสะค้าน รากช้าพลู สรรพคุณ แก้วาตะเสมหะ ปิดตะวาตะในกองธาตุ ฤดู อายุ และกองสมุฏฐาน