การฝึกนวดแนวพื้นฐานแผนไทยประยุกต์

การนวดแนวเส้นพื้นฐานท่านอน
การนวดแนวเส้นพื้นฐานท่านอน ผู้ป่วยจะอยู่ในท่านอนหงาย และท่านอนตะแคงคู้เข่า 90 องศา ส่วนท่าของผู้นวดจะใช้ท่านั่งพับเพียบและท่าคุกเข่าคู่ มีแนวเส้นอยู่ 7 แนวเส้นคือ

  1. พื้นฐานขา
    ❈ ประโยชน์ของการนวด คือ แก้ชักในเด็กเล็ก ช่วยผ่อนคลายอาการปวดเมื่อย ตึงน่อง ทำให้เดินได้คล่องตัวขึ้น กระจายเลือดลมให้ไหลเวียนไปสู่ปลายเท้า
    ข้อควรระวัง คือ
    1)กรณีมีการหัก แตก ร้าวของกระดูก ไม่ควรนวด
    2)กรณีมีการฉีกขาดของมัดกล้ามเนื้อบริเวณขาท่องบน ไม่ควรนวด
    3)ในกรณีเปิดประตูลมไม่ควรลงน้ำหนักมากเกินไป
    4)ในกรณีคนไข้มีปัญหาเกี่ยวกับข้อต่อสะโพก ไม่ควรกดแรง
  2. พื้นฐานขาด้านนอก
    ประโยชน์ของการนวด คือจ่ายความร้อน ใช้แก้และตรวจมดลูก (หากผิดปกติจุดนี้จะแข็งมาก) ผ่อนคลายกล้ามเนื้อ
    ข้อควรระวัง คือ
    1)ในกรณีที่ข้อสะโพกหัก ร้าว ไม่ควรนวด
    2)ในรายผู้สูงอายุ ควรกดอย่างระมัดระวัง
    3)ในบริเวณแนวขาด้านนอกท่อนล่าง ไม่ควรกดแรงเพราะอาจทำให้ขาอ่อนแรงได้
  3. พื้นฐานขาด้านใน
    ประโยชน์ของการนวด คือ จ่ายความร้อน ผ่อนคลายอาการตึงขา
    ข้อควรระวัง คือ
    1)กรณีที่มีการฉีกขาดของมัดกล้ามเนื้อ ควรกดด้วยความระมัดระวัง
    2)บริเวณขาท่อนล่างชิดกระดูกหน้าแข้งด้านใน ไม่ควรกดแรง
  4. พื้นฐานหลัง มีน้ำหนักการนวด 2 ขนาด คือ 50 ปอนด์ และ 70 ปอนด์
    ประโยชน์ของการนวด คือ เป็นการส่งน้ำเลี้ยงขึ้นสมอง คลายกล้ามเนื้อหลัง
    ข้อควรระวัง คือ
    1)กรณีคนไข้กระดูกสันหลังคด งอ ควรกดด้วยความระมัดระวัง
    2)กรณีคนไข้มีปัญหาเกี่ยวกับกระดูกทับเส้นประสาท ให้ผู้ที่มีความชำนาญแนะนำควบคุม
  5. พื้นฐานแขนด้านใน
    ประโยชน์ของการนวด คือ จ่ายความร้อน ลดการอักเสบของกล้ามเนื้อ
  6. พื้นฐานแขนด้านนอก
    ประโยชน์ของการนวด คือ ช่วยในกรณีแขนอ่อนแรง เป็นการส่งเลือดไปแขนด้านนอก แก้อาการชา
    ข้อควรระวัง คือ
    1)กรณีมีการแตก ร้าว ของกระดูกแขน ไม่ควรนวด
    2)กรณีมีการฉีกขาดของมัดกล้ามเนื้อต่าง ๆ ไม่ควรกด
    3)บริเวณแขนด้านนอกท่อนล่าง ไม่ควรกดแรง
    4)บริเวณแขนด้านในท่อนล่างและบริเวณข้อพับศอก ไม่ควรกดแรง
  7. พื้นฐานท้อง มี 2 ท่า คือ พื้นฐานท้องท่าแหวก และพื้นฐานท้องท่านาบ
    ประโยชน์ของการนวด คือ ปรับสมดุลประจำเดือน ระบบย่อยอาหาร ยอกหลัง ปรับลมเบื้องสูงและลมเบื้องต่ำ ปรับสมดุลธาตุทั้ง 4

การนวดแนวเส้นพื้นฐานท่านั่ง
ในการนวดแนวเส้นพื้นฐานท่านั่ง ท่าของผู้ป่วยคือ ท่านั่งขัดสมาธิหรือนั่งห้อยขาก็ได้ ส่วนท่าของหมอนวดคือ ท่าพรหมสี่หน้า ท่าหนุมานถวายแหวน ท่ายืนหกสูง หกกลาง หกต่ำ มีแนวเส้นอยู่ 6 แนวเส้น คือ

  • พื้นฐานหลัง ผู้นวดนั่งท่าหนุมาถวายแหวน
    ประโยชน์ คือ เป็นการส่งน้ำเลี้ยงขึ้นสมอง
  • พื้นฐานบ่า ผู้นวดยืนหกสูง หกกลาง หกต่ำ
    ประโยชน์ คือ ทำให้กล้ามเนื้อที่แข็งเกร็งเกิดอาการอ่อนตัว และทำให้การไหลเวียนเลือดบริเวณบ่าดีขึ้น
    ข้อควรระวัง คือ
    1)ไม่ควรกดล้ำกล้ามเนื้อบ่าไปด้านหน้า
    2)กรณีผู้ป่วยความดันโลหิตสูง ไม่ควรกดแรง
  • พื้นฐานโค้งคอและศีรษะด้านหลัง
    ประโยชน์ คือ ส่งน้ำเลี้ยงขึ้นสมอง แก้ในกรณีตาพร่า ตาลาย ปวดศีรษะ ลมตะกัง ลมปลายปัตคาดหน้า แก้อัมพาตหน้า ยักคิ้วไม่ขึ้น
    ข้อควรระวัง เมื่อปวดศีรษะรุนแรง ตามัว อาเจียน ความดันโลหิตสูงเกิน 140/90 เคยเป็นโรคทางสมอง เนื้องอกในสมอง
  • พื้นฐานหัวไหล่ ผู้นวดนั่งท่าพรหมสี่หน้า
    ประโยชน์ แก้โรคเกี่ยวกับหัวไหล่
    ข้อควรระวัง
    1)ไม่ควรกดแรงเพราะมีเส้นประสาทที่เลี้ยงแขนอยู่
    2)กรณีคนไข้เป็นโรคหัวไหล่ต้องอยู่ในความควบคุมของผู้ชำนาญ
    3)กรณีหัวไหล่หลุด เคลื่อน ไม่ควรนวด
  • พื้นฐานแขนด้านใน ผู้นวดนั่งท่าพรหมสี่หน้า
    ประโยชน์ แก้ลมปราบที่แขน แก้เส้นเอ็นและกล้ามเนื้อแขนอักเสบ ช่วยจ่ายความร้อน
  • พื้นฐานแขนด้านนอก ผู้นวดนั่งท่าพรหมสี่หน้า
    ประโยชน์ แก้อาการชา ช่วยในกรณีแขนอ่อนแรง
    ข้อควรระวัง ในกรณีที่มีอาการข้อมือตก นิ้วมือเหยียดไม่ได้
Scroll to top