ช้าแป้น
ชื่ออื่นๆ ขากะอ้าย, ขาตาย, หูควาย (ใต้), ฉับแป้ง (สุโขทัย), ดับยาง (กลาง), ฝ่าแป้ง (เหนือ), มะเขือดง (ขอนแก่น), มั่งพะไป, ลิ้มเม่วแจ้อ (กะเหรี่ยง – แม่ฮ่องสอน), สะแป้ง (สิงห์บุรี), ส่างโมง (เลย)
ส่วนที่ใช้ ใบสด
ขนาด 3 – 5 ใบ
วิธีใช้ ลางใบให้สะอาด ตำให้ละเอียด พอกแผลน้ำร้อนลวก
หญ้าดับไฟ
ชื่ออื่นๆ หญ้าดับไฟ (กรุงเทพฯ), กิมฮวยโพเช้า, โหวเช้า (จีน)
ส่วนที่ใช้ ใบและต้นสด
ขนาด 1 – 2 กิ่ง
วิธีใช้ ล้างน้ำให้สะอาด ตำให้ละเอียด เติมพิมเสน 3 – 4 เกล็ด พอกแผลไฟไหม้ จะช่วยดับพิษร้อน
ชา
ชื่ออื่นๆ เมี่ยง, เมี่ยงป่า (เหนือ)
ส่วนที่ใช้ กากของใบชาที่ใช้แล้ว
ขนาด 1 กำมือ
วิธีใช้ นำกากชาพอกบริเวณแผลไฟไหม้ เพื่อถอนพิษปวดแสบ ปวดร้อน
ผักบุ้งไทย
ชื่ออื่นๆ กำจร (ฉาน – แม่ฮ่องสอน), ผักทอดยอด (กลาง), โหนเดาะ (กะเหรี่ยง – แม่ฮ่องสอน), เอ้งไฉ่, คังชิมไฉ่, บ่อซิมไฉ่, ติ่งติ่งไฉ่ (จีนแต่จิ๋ว)
ส่วนที่ใช้ ทั้งต้นสด
ขนาด 2 – 3 ต้น
วิธีใช้ ให้เอาผักบุ้งทั้งต้นล้างน้ำให้สะอาด ตำให้ละเอียด เติมน้ำตาลโตลดเล็กน้อย ใช้ทาหรือพอกบริเวณที่ถูกน้ำร้อนลวก อาการปวดแสบปวดร้อนจะทุเลา
บัวบก
ชื่ออื่นๆ ผักแว่น (จันทบุรี, ใต้), ปะหนะเอขาเด๊าะ (กะเหรี่ยง – แม่ฮ่องสอน), ผักหนอก (เหนือ), แจ๊ะเเซะเข่า (จีน)
ส่วนที่ใช้ ทั้งต้นสด
ขนาด 2 – 3 ต้น
วิธีใช้ ล้างน้ำมห้สะอาด ตำให้ละเอียด พอกแผลไฟไหม้ ช่วยลดอาการปวดแลบปวดร้อน
ยาสูบ
ชื่ออื่นๆ จะวั้ว (เขมร – สุรินทร์), ยาฉุน, ยาเส้น
ส่วนที่ใช่ ยาเส้นหรือยาตั้ง (ซึ่งได้จากใบชาที่แก่)
ขนาด 1 หยิบมือ
วิธีใช้ ใช้คลุกกับน้ำมันมะพร้าว ปิดบริเวณที่ถูกน้ำร้อนลวก จะช่วยถอนพิษ
ชัน
ชื่ออื่นๆ กาตีล (เขมร – ปราจีนบุรี), ขะยาง (นครราชสีมา), เคาะ (กะเหรี่ยง – เชียงใหม่), จ้อง, จะเดียล (เขมร), ชันนา, ยางตัง (ชุมพร), ทองสลัก (สะว้า), ยาง, ยางขาว, ยางนา, ยางแม่น้ำ, ยางหยวก (ทั่วไป), ยางกุง (เลย), ยางควาย (หนองคาย), ยางเนิบ (จันทบุรี), ราลอย (ส่วน – สุรินทร์, ลอยด์ (นครพนม)
ส่วนที่ใช้ ชันจากต้นยาง
ขนาด 1 หยิบมือ
วิธีใช้ ตำชันยาเรือให้ละเอียด เติมน้ำมันมะพร้าว และน้ำปูนใสอย่างละเท่าๆ กัน คนให้เข้ากัน ผสมอย่าให้เหลว ใช้ทาแผลไฟไหม้น้ำร้อนลวก ดับพิษไฟ
แตงโม
ชื่ออื่นๆ มะเต้า (เหนือ), แต่เต้าส่า (กะเหรี่ยง – เม่ฮ่องสอน), อุลัก (เขมร – บุรีรัมย์),
แตงจีน (ใต้)
ส่วนที่ใช้ เนื้อแตงโมคั้นเอาแต่น้ำ
ขนาด ไม่จำกัด
วิธีใช้ กรองเอาน้ำแตงโมที่คั้นใส่ขวด แล้วปิดฝาทิ้งไว้ 2 – 3 เดือน น้ำที่หมักจะมีรสเปรี้ยว ใช้สำลีชุบน้ำแตงโมที่หมักไว้ปิดบริเวณที่ถูกไฟไหม้หรือน้ำร้อนลวกเปลี่ยนสำลีวันละ 3 – 4 ครั้ง (ก่อนจะใส่ยาให้ใช้น้ำเกลือเย็นๆ ที่สะอาดชะล้างแผล ให้สะอาดเสียก่อน) แผลจะหายในไม่ช้า
พุดตาล
ชื่ออื่นๆ บลีมิง (นราธิวาส), หลิงปลิง (ใต้)
ส่วนที่ใช้ ใบสด
ขนาด 3 – 4 ใบ
วิธีใช้ ใบสดล้างน้ำให้สะอาด ตำใหเละเอียด แล้วผสมกับน้ำมันพืช ใช้ทาแผลไฟไหม้น้ำร้อนลวก
ว่านหางจรเข้
ชื่ออื่นๆ ว่านไฟไหม้ (เหนือ), ว่านหางจระเข้, หางตะเข้ (กลาง), นำเต๊ก (จีน)
ส่วนที่ใช้ เมือกจากใบสด
ขนาด แล้วแต่ขนาดของแผล
วิธีใช้ ใช้เมือกจากใบสดทาแผลให้เปียกอยู่ตลอดเวลา ทาตลอด 2 สันแรก แผลจะหายรวดเร็ว อาการปวดก็จะไม่มี แผลเป็นจะมีน้อยมาก
ข้อควรระวัง
- อย่าให้ถูกน้ำ
- ความสะอาดต้องระวังให้มาก ถ้ามีเชื้อโรคเข้าจะทำให้รักษาได้ยากมาก