Sunday, October 1, 2023

ยาง

ยาง เป็นส่วนหนึ่งของพืชสมุนไพร “ตามส่วนที่ใช้ทำยา” ซึ่งกล่าวถึง ส่วนต่างๆ ของพืชที่สามารถนำมาใช้ทำยาได้ ส่วนที่นำมาใช้เป็นสรรพคุณทางยานั้น ได้แก่ ส่วนของใบ ดอก ผล เปลือกต้น ฝัก แก่น กระพี้ ราก หัว เหง้า เป็นต้น

กระตังใบ

กระตังใบ

ชื่ออื่นๆ : กระตังใบ, กะตังใบ, ต้างไก่(อุบลราชธานี), คะนางใบ(ตราด), ตองจ้วม, ตองต้อม(เหนือ), บั่งบายต้น(ตรัง), ช้างเขิง, ดังหวาย(นราธิวาส), เรือง, กะตังบาย, กะตังใบ, กระตังบายชื่อวิทยาศาสตร์ : Lee indica (Burm.f.) Merr.ชื่อวงศ์ : Leeaceae ลักษณะทางพฤกษศาสตร์ : ต้นกระตังใบ เป็นไม้พุ่มหรือไม้ต้นขนาดเล็ก สูงประมาณ 1-3 เมตร แตกกิ่งก้านตั้งแต่โคนต้น ลำต้นเกลี้ยง หรือปกคลุมด้วยขนสั้นๆ ใบกระตังใบ เป็นใบประกอบแบบขนนก 1-3...
กระถินเทศ

กระถินเทศ

ชื่ออื่น ๆ : กระถินเทศ, คำใต้, ดอกคำใต้, กระถินหอม(ภาคเหนือ), กระถินเทศ, กระถิน(ภาคกลาง), ถิน(ภาคใต้), บุหงาชียม(มลายูภาคใต้), บุหงาอินโดนีเซีย(กรุงเทพฯ), บุหงาละสะมะนา(ปัตตานี), มอนคำ(เงี้ยว-แม่ฮ่องสอน), เกากรึนอง(กาญจนบุรี), อะเจ๋าฉิ่ว(จีน-แต้จิ๋ว)ชื่อสามัญ : Cassie Flower, Sponge Treeชื่อวิทยาศาสตร์ : Acacia farnesiana (L.) Willdชื่อวงศ์ : MIMOSACEAE ลักษณะทางพฤกษศาสตร์ : ต้นกระถินเทศ เป็นพรรณไม้พุ่มขนาดย่อม สูงประมาณ 2-4...
กล้วย

กล้วย

ชื่อสมุนไพร : กล้วยชื่ออื่น ๆ : กล้วยหอม, กล้วยใต้, กล้วยพุทธมาลี, กล้วยน้ำว้า, กล้วยพัด, กล้วยหอมจัทน์, กล้วยหอมทอง, กล้วยหอมเขียว, กล้วยน้ำ กล้วยน้ำไท, กล้วยเล็บมือ, กล้วยนาก, กล้วยส้ม, กล้วยหักมุก, กล้วยหอม, กล้วยมณีอ่องชื่อวิทยาศาสตร์ : Musa sapientum  L.ชื่อวงศ์ : MUSACEAE ลักษณะทางพฤกษศาสตร์ : ต้นกล้วย เป็นพรรณไม้ล้มลุก ลำต้นที่เห็นจะเกิดจากก้านหุ้มซ้อนกันจะมีลำต้นขนาดใหญ่และสูงประมาณ...
กวาวต้น

กวาวต้น

ชื่ออื่น : กวาวต้น, กวาวต้นกวาว, ก๋าว, จอมทอง, จ้า, จาน, ทอง, ทองกวาวทองต้น, ทองธรรมชาติ, ทองพรมชาติ, ต้นจาน ชื่อวิทยาศาสตร์ : Butea monosperma (Lam.) ชื่อวงศ์ : LEGUMINOSAE-PAPLIODEAE ลักษณะทางพฤกษศาสตร์ : ต้นกวาวต้น เป็นไม้ยืนต้นขนาดเล็กถึงกลาง ลำต้นมักจะคดงอและแตกกิ่งต่ำ เปลือกต้นสีเทาคล้ำแตกเป็นร่องตื้นๆมีน้ำยางใสๆ...
กอก

กอก

ชื่ออื่น : กอก, มะกอกฝรั่ง, มะกอกหวาน (ภาคกลาง)ชื่อสามัญ : Jew’s plum, Otatheite appleชื่อวิทยาศาสตร์ : Spondias cytherea Sonn.วงศ์ : Anacardiaceae ลักษณะทางพฤกษศาสตร์ : กอก เป็นไม้ต้น สูง 7-12 เมตร เปลือกลำต้นสีเทาหรือน้ำตาลแดง ใบกอก เป็นใบประกอบแบบขนนก ก้านใบยาว ใบย่อยรูปไข่ค่อนข้างเรียวแหลม ขอบใบหยักเล็กน้อย ดอกกอก ออกเป็นช่อแบบเพนิเคิล ตามปลายยอด ดอกย่อยมีกลีบดอก 5 กลีบ สีขาว ฐานรองดอกมีสีเหลือง เป็นดอกสมบูรณ์เพส ผลกอก รูปไข่หรือรูปกระสวย...
กะตังกะติ้ว

กะตังกะติ้ว

ชื่อสมุนไพร : กะตังกะติ้ว ชื่ออื่นๆ : หมากยาง (ภาคตะวันออกเฉียงเหนือ, ศรีสะเกษ, อุบลราชธนี, สุรินทร์), คุยกาย, คุยช้าง (ปราจีนบุรี), คุยหนัง (ระยอง, จันทบุรี), อีคุย (ปัตตานี), บักยาง, เครือยาง, คุย ชื่อวิทยาศาสตร์ : Willughbeia edulis Roxb. ชื่อวงศ์...
กำยาน

กำยาน

ชื่อสมุนไพร : กำยานชื่ออื่น ๆ : กำยานไทย (ภาคกลาง), กำยาน (ภาคเหนือ), เซ่พอบอ(กะเหรี่ยง-เชียงใหม่), เข้ว (ละว้า-เชียงใหม่), เกลือตานตุ่น (ศรีสะเกษ), ชาติสมิง (นครพนม), กำมะแย, กำยานสุมาตร (นราธิวาส,มาเลเซีย), เบนซอย (นอกประเทศ)ชื่อวิทยาศาสตร์ : Styrax benzoides Craibวงศ์ : STYRACACEAE ลักษณะทางพฤกษศาสตร์ : ต้นกำยาน เป็นไม้ยืนต้นขนาดกลาง...
แก้วเจ้าจอม

แก้วเจ้าจอม

ชื่ออื่น : แก้วเจ้าจอมชื่อสามัญ : Lignum Vitaeชื่อวิทยาศาสตร์ : Guaiacum officinale L.ชื่อวงศ์ : ZYGOPHYLLACEAE ลักษณะทางพฤกษศาสตร์ : แก้วเจ้าจอม เป็นไม้ยืนต้น สูงประมาณ 3-12 เมตร มีลักษณะคดงอ เนื้อไม้แข็งมาก กิ่งก้านมีปุ่มปม เปลือกของต้นสีเทาเข้ม บางแห่งเปลือกแตก ต้นแตกใบเป็นพุ่มแผ่กว้างทรงกลม เรือนยอดทึบ ใบแก้วเจ้าจอม ใบประกอบแบบขนนกปลายคู่ มีใบย่อย 2-3 คู่ และ 4 – 5 คู่...
ข่าต้น

ข่าต้น

ชื่อสมุนไพร : ข่าต้นชื่ออื่น ๆ : ไม้จวง, จวงหอม(ภาคใต้), กะเพาะต้น (สระบุรี), เทพธาโร(ปราจีน), จะไค้ต้น (พายัพ), มือแดกะมางิง(ปัตตานี), ตะไคร้ต้น(อิสาน)ชื่อวิทยาศาสตร์ : Cinnamomum parthenoxylon (Jack.) Messn.ชื่อวงศ์ : LAURACEAE ลักษณะทางพฤกษศาสตร์ : ข่าต้น เป็นพรรณไม้ยืนต้นขนาดกลางถึงขนาดใหญ่ บางต้นอาจสูงได้ถึง 25 เมตร เนื้อไม้จะฟ่ามเบาเป็นสีน้ำตาลอ่อนๆ และมีกลิ่นหอมฉุน ร้อนๆ ใบข่าต้น ดกและหนาทึบ เป็นใบประกอบ...
คุย

คุย

ชื่อสมุนไพร : คุย ชื่ออื่นๆ : หมากยาง(ภาคตะวันออกเฉียงเหนือ, ศรีสะเกษ, อุบลราชธนี, สุรินทร์), กะตังกะติ้ว(ภาคกลาง), คุยกาย, คุยช้าง(ปราจีนบุรี), คุยหนัง(ระยอง, จันทบุรี), อีคุย(ปัตตานี), บักยาง, เครือยาง ชื่อวิทยาศาสตร์ : Willughbeia edulis Roxb. ชื่อวงศ์ : Apocynaceae ลักษณะทางพฤกษศาสตร์ : ต้น ไม้เถาเนื้อแข็ง รอเลื้อยขนาดใหญ่...
ไคร้น้ำ

ไคร้น้ำ

ชื่อสมุนไพร : ไคร้น้ำ ชื่ออื่นๆ : ไคร้หิน, ไคร้, แร่, แลแร, สี่ทีโค่, กะแลแร, แกลแร ชื่อวิทยาศาสตร์ : Homonoia riparia Lour. ชื่อวงศ์ : EUPHORBIACEAE ลักษณะทางพฤกษศาสตร์ : ต้นไคร้น้ำ เป็นไม้พุ่มกึ่งไม้ยืนต้นขนาดเล็ก สูง 2-4 เมตร ใบไคร้น้ำ เป็นใบเดี่ยว รูปยาวแคบแกมรูปหอก ขนาดกว้าง 1-2.5 ซม. ยาว...
งิ้ว

งิ้ว (งิ้วบ้าน)

ชื่อสมุนไพร : งิ้ว ชื่ออื่น ๆ : บักมี้(จีน), งิ้วปง, งิ้วปกแดง, สะเน้มระกา(ชอง-จันทบุรี), งิ้วแดง(กาญจนบุรี), งิ้วบ้าน(ทั่วไป) ชื่อสามัญ : Kapok Tree, Cotton Tree, Red Cotton Tree, Silk Cotton Tree,Shving Brush ชื่อวิทยาศาสตร์ : Bombax ceiba L. ชื่อวงศ์ : BOMBACACEAE ลักษณะทางพฤกษศาสตร์ : ต้นงิ้ว...
งิ้วป่า

งิ้วป่า

ชื่อสมุนไพร : งิ้วป่า ชื่ออื่นๆ : เก๊ย (กะเหรี่ยง-แม่ฮ่องสอน), ไก๊ (กะเหรี่ยง-ภาคเหนือ), ไกร่ (เชียงใหม่), ง้าว, ง้าวป่า (ภาคกลาง), งิ้วดอกขาว (ภาคเหนือ), งิ้วป่าดอกขาว, งิ้วผา (ภาคเหนือ), นุ่นป่า (ภาคกลาง) ชื่อวิทยาศาสตร์ : Bombax anceps Pierre var. anceps  ชื่อวงศ์ : Bombaceae ลักษณะทางพฤกษศาสตร์...
จำปา

จำปา

ชื่อสมุนไพร : จำปา ชื่ออื่น ๆ : จัมปา, จำปากอ(มลายู ภาคใต้), จำปาเขา(ตรัง), จำปาทอง(นครศรีธรรมราช), จำปาป่า(สุราษฎร์ธานี), มณฑาดอย ชื่อสามัญ : Champak ชื่อวิทยาศาสตร์ : Magnolia champaca (L.) Baill. ex Pierre วงศ์ : MAGNOLIACEAE ลักษณะทางพฤกษศาสตร์ : ต้นจำปา เป็นไม้ยืนต้นลำต้นขนาดกลาง ลำต้นกลมสูงประมาณ 15-25 เมตร มีสีน้ำตาลปนขาวเล็กน้อย  กิ่งเปราะ...
จิงจ้อขาว

จิงจ้อขาว

ชื่อสมุนไพร: จิงจ้อขาว ชื่ออื่นๆ : เถาดอกบานตูม, เอน ชื่อวิทยาศาสตร์ : Merremia umbellata Haller f. ชื่อวงศ์ : CONVOLVULACEAE ลักษณะทางพฤกษศาสตร์ : ต้นจิงจ้อขาว เป็นไม้เถาเลื้อย มักทอดเลื้อยต่ำๆ ยาวประมาณ 5-10 เมตร ลำต้นกลม ตามกิ่งก้านมีขนแข็งสีขาว หรือสีน้ำตาลอ่อน กระจายทั่วไป ใบจิงจ้อขาว เป็นใบเดี่ยวเรียงสลับ รูปไข่หรือรูปไข่แกมสามเหลี่ยม ขอบใบเรียบ...