สัตว์น้ำ

จระเข้ ชื่อสามัญว่า  crocodile ชื่อวิทยาศาสตร์ว่า Crocodylus niloticus   จัดอยู่ในวงศ์  Crocodylidae เป็นสัตว์วัตถุที่นำมาใช้ทำยา อยู่ในกลุ่ม "สัตว์น้ำ" คือ สัตว์ที่เกิดและหากินอยู่ในน้ำ ส่วนที่ใช้เป็นยา : ดี, เขี้ยว, หนัง, น้ำมัน สรรพคุณ จระเข้ : ใช้ดี สรรพคุณ ขับเลือดร้าย ขับน้ำคาวปลา แก้โรคตา แก้สันนิบาตหน้าเพลิง แพทย์แผนไทยรู้จักใช้เครื่องยาที่ได้จากจระเข้หลายอย่าง  ที่สำคัญได้แก่ เขี้ยวจระเข้  น้ำมันจระเข้  และหนังจระเข้  ดังนี้ ...

กบ ชื่อสามัญว่า  Frog ชื่อวิทยาศาสตร์ว่า  Hoplobatrachus rugulosus จัดอยู่ในวงศ์  Ranidae เป็นสัตว์วัตถุที่นำมาใช้ทำยา อยู่ในกลุ่ม "สัตว์น้ำ" คือ สัตว์ที่เกิดและหากินอยู่ในน้ำ ส่วนที่ใช้เป็นยา :  น้ำมัน สรรพคุณ กบ : ใช้น้ำมัน สรรพคุณ ทาแก้ปวดเมื่อย ขัดยอก เคล็ดกระดูก แก้พิษไข้ ไข้กาฬ (สุมไฟ)

ม้าน้ำ ชื่อสามัญว่า  Thorny Seahorse ชื่อวิทยาศาสตร์ว่า  Hippocampus histrix จัดอยู่ในวงศ์ Syngnathidae เป็นสัตว์วัตถุที่นำมาใช้ทำยา อยู่ในกลุ่ม "สัตว์น้ำ" คือ สัตว์ที่เกิดและหากินอยู่ในน้ำ ส่วนที่ใช้เป็นยา :  ทั้งตัว สรรพคุณ ม้าน้ำ :  ใช้กระดูกทำยา สรรพคุณ แก้โรคไต แก้ปวดหลัง แก้ปวดเมื่อยตามร่างกาย บำรุงกระดูก บำรุงกำลัง

ปลาหมอ ชื่อสามัญว่า Climbing perch, Walking fish ชื่อวิทยาศาสตร์ว่า  Anabas testudineus จัดอยู่ในวงศ์  Anabantidae เป็นสัตว์วัตถุที่นำมาใช้ทำยา อยู่ในกลุ่ม "สัตว์น้ำ" คือ สัตว์ที่เกิดและหากินอยู่ในน้ำ ส่วนที่ใช้เป็นยา : ทั้งตัว, ดี สรรพคุณ ปลาหมอ : ใช้ทั้งตัวทำยา สรรพคุณ แก้กระษัยปลาหมอ ดี แก้พยาธิกิน ผมร่วงเป็นหย่อมๆ ช่วยให้ผมดำ

ปูทะเล ชื่อสามัญว่า Scylla serrata ชื่อวิทยาศาสตร์ว่า  Scylla serrata จัดอยู่ในวงศ์ Portunidae เป็นสัตว์วัตถุที่นำมาใช้ทำยา อยู่ในกลุ่ม "สัตว์น้ำ" คือ สัตว์ที่เกิดและหากินอยู่ในน้ำ ส่วนที่ใช้เป็นยา : ก้าม สรรพคุณ ปูทะเล : ใช้ก้าม สรรพคุณ ดับพิษกาฬ แก้พิษอักเสบ แก้ไข้ร้อนใน กระหายน้ำ แพทย์แผนไทยใช้  “ก้ามปูทะเลเผา” เป็นเครื่องยาอย่างหนึ่งในการประกอบยาหลายขนาน ตัวอย่างเช่น ยาทาแก้แผลอันเกิดจากไส้ด้วนไส้ลาม ทำให้เกิดอาการปวดแสบปวดร้อนยิ่งนัก...

เต่านา ชื่อสามัญว่า  Snail-eating turtles ชื่อวิทยาศาสตร์ว่า Malayemys subtrijuga (Gray) จัดอยู่ในวงศ์  Emydidae เป็นสัตว์วัตถุที่นำมาใช้ทำยา อยู่ในกลุ่ม "สัตว์น้ำ" คือ สัตว์ที่เกิดและหากินอยู่ในน้ำ ส่วนที่ใช้เป็นยา :  กระดอง, หัว สรรพคุณ เต่านา : ใช้กระดองอก สรรพคุณ ถอนพิษฟกบวมอักเสบ ถอนพิษสัตว์กัดต่อย ทำกระสาย ยาแก้หืด บำรุงน้ำนม หัวเต่า รสจืด คาว มีสรรพคุณแก้ตับทรุด...

ปลาหมึกกระดอง ชื่อสามัญว่า  Cuttlefish, Rainbow Cuttlefish ชื่อวิทยาศาสตร์ว่า  Sepia brevimana, Sepia pharaonis จัดอยู่ในวงศ์ เป็นสัตว์วัตถุที่นำมาใช้ทำยา อยู่ในกลุ่ม "สัตว์น้ำ" คือ สัตว์ที่เกิดและหากินอยู่ในน้ำ ส่วนที่ใช้เป็นยา :   ลิ้นทะเล สรรพคุณ ปลาหมึกกระดอง : กระดอง หรือ ลิ้นทะเล สรรพคุณ แก้เม็ดยอดในปาก ฆ่าเชื้อโรค กัด สิวฝ้า แก้ปวดท้อง แก้มูกเลือด

ปลาช่อน ชื่อสามัญว่า Snake head fish ชื่อวิทยาศาสตร์ว่า  Channa striata Bloch. จัดอยู่ในวงศ์  Channidae เป็นสัตว์วัตถุที่นำมาใช้ทำยา อยู่ในกลุ่ม "สัตว์น้ำ" คือ สัตว์ที่เกิดและหากินอยู่ในน้ำ ส่วนที่ใช้เป็นยา :  ดีปลาช่อน สรรพคุณ ปลาช่อน :  ใช้ดีทำยา สรรพคุณ แก้ตาต้อ ตาแดง หางตากแห้งแก้โรคในปาก ลิ้นเป็นฝ้า เป็นเม็ด ตัวร้อน นอนสะดุ้ง...

ปูนา ชื่อสามัญว่า Ricefield crabs ชื่อวิทยาศาสตร์ว่า Somanniathelphusa   จัดอยู่ในวงศ์ Parathelphusidae เป็นสัตว์วัตถุที่นำมาใช้ทำยา อยู่ในกลุ่ม "สัตว์น้ำ" คือ สัตว์ที่เกิดและหากินอยู่ในน้ำ ส่วนที่ใช้เป็นยา : ทั้งตัว สรรพคุณ ปูนา : ใช้ทั้งตัว ดำคั้นปนกับสุรา สรรพคุณ แก้ช้ำใน กระจายโลหิต

ปลาวาฬ ชื่อสามัญว่า  whale ชื่อวิทยาศาสตร์ว่า  Balaenoptera musculus จัดอยู่ในวงศ์  Cetacea เป็นสัตว์วัตถุที่นำมาใช้ทำยา อยู่ในกลุ่ม "สัตว์น้ำ" คือ สัตว์ที่เกิดและหากินอยู่ในน้ำ ส่วนที่ใช้เป็นยา : น้ำกาม สรรพคุณ ปลาวาฬ : ใช้น้ำกาม ซึ่งเรียกว่า อำพันทอง สรรพคุณ บำรุงกำลัง บำรุงหัวใจ แก้อ่อนเพลีย แก้ลมวิงเวียน

ปลากระเบน ชื่อสามัญว่า  Stingray, Ray ชื่อวิทยาศาสตร์ว่า  Himantura signifer   จัดอยู่ในวงศ์  Batoidea เป็นสัตว์วัตถุที่นำมาใช้ทำยา อยู่ในกลุ่ม "สัตว์น้ำ" คือ สัตว์ที่เกิดและหากินอยู่ในน้ำ ส่วนที่ใช้เป็นยา :  หนัง สรรพคุณ ปลากระเบน : ใช้หนังทำยา สรรพคุณ ขับเลือดเน่าร้าย หลังจากการคลอดบุตร ขับน้ำคาวปลา

ตะพาบน้ำ ชื่อสามัญว่า mud turtle หรือ soft-shelled turtle ชื่อวิทยาศาสตร์ว่า Amyda cartilaginea จัดอยู่ในวงศ์ Trionychidae เป็นสัตว์วัตถุที่นำมาใช้ทำยา อยู่ในกลุ่ม "สัตว์น้ำ" คือ สัตว์ที่เกิดและหากินอยู่ในน้ำ ส่วนที่ใช้เป็นยา : ดีตะพาบน้ำ สรรพคุณ ตะพาบน้ำ : ใช้ดีทำยา สรรพคุณ ขับลมและเลือด แก้ลมกองละเอียด คือลมวิงเวียนหน้ามือ พิษปวดกระดูก ถอนพิษฟกบวมอักเสบ ถอนพิษสัตว์กัดต่อย ตะพาบน้ำที่พบในยาไทยมักหมายถึงตะพาบน้ำธรรมดา...

แมงดาทะเล ชื่อสามัญว่า  Horseshoe Crab ชื่อวิทยาศาสตร์ว่า Carcinoscorpius Limulus Mesolimulus Tachypleus จัดอยู่ในวงศ์  Limulidae เป็นสัตว์วัตถุที่นำมาใช้ทำยา อยู่ในกลุ่ม "สัตว์น้ำ" คือ สัตว์ที่เกิดและหากินอยู่ในน้ำ ส่วนที่ใช้เป็นยา : กระดอง สรรพคุณ แมงดาทะเล : กระดองรสเค็ม สรรพคุณ ใช้ทำยา แก้โลหิตเป็นพิษ แก้ซางเด็ก

ปลาพะยูน ชื่อสามัญว่า Dugong ชื่อวิทยาศาสตร์ว่า  Dugong dugon จัดอยู่ในวงศ์  Dugongidae เป็นสัตว์วัตถุที่นำมาใช้ทำยา อยู่ในกลุ่ม "สัตว์น้ำ" คือ สัตว์ที่เกิดและหากินอยู่ในน้ำ ส่วนที่ใช้เป็นยา : เขี้ยว สรรพคุณ ปลาพะยูน : ใช้เขี้ยวทำยา สรรพคุณ แก้พิษใช้กาฬ พิษไข้ซาง พิษไข้ตัวร้อน ร้อนใน กระหายน้ำ แพทย์แผนไทยใช้ เขี้ยวปลาพะยูน เป็นเครื่องยาอย่างหนึ่งแต่เพื่ออนุรักษ์สัตว์ชนิดนี้ซึ่งหายากมากแล้วจึงไม่ควรใช้ยานี้อีกต่อไป เขี้ยวปลาพะยูน เป็นเครื่องยาอย่างหนึ่ง ที่ใช้ในพิกัดยาไทยที่เรียกว่า...