ชื่อสมุนไพร : กระเจี๊ยบมอญ
ชื่ออื่นๆ : กระเจี๊ยบ, มะเขือทวาย, มะเขือมอญ(ภาคกลาง), มะเขือพม่า, มะเขือมื่น, มะเขือละโว้(ภาคเหนือ), กระเจี๊ยบเขียว
ชื่อสามัญ : Ladies’ Finger, Lady’s Finger, Okra
ชื่อวิทยาศาสตร์ : Abelmoschus esculentus (L.) Moench
ชื่อวงศ์ : MALVACEAE
ลักษณะทางพฤกษศาสตร์ :
- ต้นกระเจี๊ยบมอญ เป็นไม้ล้มลุก สูง 0.5-2 เมตร มีขนทั่วไป
- ใบกระเจี๊ยบมอญ เป็นใบเดี่ยว เรียงสลับรูปไข่หรือค่อนข้างกลม กว้าง 10-30 เซนติเมตร ปลายหยักแหลม โคนเว้ารูปหัวใจ เส้นใบออกจากโคนใบ 3-7 เส้น
- ดอกกระเจี๊ยบมอญ มีขนาดใหญ่ ออกเดี่ยวๆ ตามง่ามใบ มีริ้วประดับ (epicalyx) เป็นเส้นสีเขียว 8-10 เส้น
เรียงเป็นวงรอบโคนกลีบเลี้ยง กลีบเลี้ยง 5 กลีบ กลีบดอก 5 กลีบ สีเหลือง โคนกลีบสีม่วงแดง รูปไข่กลับหรือค่อนข้างกลม เกสรเพศผู้มีจำนวนมาก ก้านชูอับเรณูติดกันเป็นหลอดยาว 2-3 เซนติเมตร หุ้มเกสรเพศเมียไว้ อับเรณูเล็กจำนวนมากติดรอบหลอด ก้านเกสรเพศเมียเรียวยาว ปลายแยกเป็น 5 แฉก ยอดเกสรเพศเมียเป็นแผ่นกลมขนาดเล็ก สีม่วงแดง ยื่นพ้นปากหลอดดอก - ผลกระเจี๊ยบมอญ เป็นฝักห้าเหลี่ยม ปลายเรียวแหลม มีขนทั่วไป มีเมล็ดมาก เมล็ดรูปไต ขนาด 3-6 มิลลิเมตร
ส่วนที่ใช้เป็นยา : ผล, ดอก
สรรพคุณ กระเจี๊ยบมอญ :
- ผลแห้ง ป่นนำมาชงกับน้ำ กิบบำบัดโรคกระเพาะอาหาร เพราะมีเพคตินเเละสารเมือกช่วยเคลือบกระเพาะอาหาร แก้ไอ บำรุงกำลัง
- ผลอ่อน เป็นยาหล่อลื่น ใช้ในโรคหนองใน
- ดอก ลดไขมันในเลือด ลดอุณหภูมิในร่างกาย แก้กระหายน้ำ
ยาแผนโบราณของจีน ใช้ราก เมล็ด และดอก เป็นยาขับปัสสาวะ