ส้มเขียวหวาน (Mandarin Orange) เป็นพืชตระกูลส้มชนิดหนึ่ง มีหลายสายพันธุ์ เป็นไม้ยืนต้นขนาดกลาง กิ่งมีหนามยาวเล็กน้อย ผลมีลักษณะกลมแป้น เปลือกบางผิวเรียบเกลี้ยงลื่น เปลือกแกะออกง่าย ผลอ่อนมีสีเขียว เมื่อผลสุกจะมีสีเหลือง หรือสีเขียวอมเหลือง ตามสายพันธ์ุ มีเนื้อฉ่ำน้ำสีเหลือง อยู่ข้างในแยกเป็นกลีบๆ มีรสชาติเปรี้ยวอมหวาน หรือหวานตามสายพันธ์ุ มีกลิ่นหอม มีถิ่นกำเนิดในเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ เป็นที่นิยมปลูกกันมากในหลายประเทศ ส้มเขียวหวานที่นิยมปลูก ในประเทศไทยมีหลายพันธุ์ มีคุณประโยชน์และสรรพคุณ ทางยาหลายอย่าง นำมาประกอบอาหารเมนูต่างๆ มากมายหลายเมนู ทำเป็นเครื่องดื่มต่างๆได้
ส้มเขียวหวาน : Mandarin Orange
ชื่อวิทยาศาสตร์ : Citrus reticulata Blanco
อยู่ในวงค์ : Rutaceae
ประโยชน์และสรรพคุณส้มเขียวหวาน
มีวิตามินเอ มีวิตามินซี มีธาตุแคลเซียม มีฟอสฟอรัส มีวิตามินบี1 มีวิตามินบี2 มีวิตามินบี3 มีวิตามินบี6 มีโปรตีน มีธาตุเหล็ก มีธาตุแมกนีเซียม มีคาร์โบไฮเดรต มีเส้นใย มีโพแทสเซียม มีโซเดียม มีไขมัน มีเบต้าแคโรทีน
แก้ท้องอืด แก้ท้องเฟ้อ ช่วยขับลม ช่วยการขับถ่าย แก้ปวดท้อง ช่วยลดคอเลสเตอรอลในเลือด ช่วยแก้กระหายน้ำ แก้ไอ แก้หวัด ใช้แก้ไข้ ช่วยขับเสมหะ แก้ต่อมทอนซิลอักเสบ แก้อาเจียน แก้วิงเวียน แก้ลม แก้ปวดศรีษะ ป้องกันติดเชื้อแบคทีเรีย ช่วยรักษาผมร่วง ช่วยบำรุงสายตา มีอนุมูลอิสระ ช่วยป้องกันโรคมะเร็ง ช่วยบำรุงกระดูก ช่วยบำรุงฟัน แก้เลือดออกตามไรฟัน
ลักษณะของส้มเขียวหวาน :
- ลำต้น เป็นไม้ยืนต้นขนาดกลาง ลำต้นมีทรงพุ่ม มีกิ่งก้านขยาย มีต้นสูงโปร่ง เป็นเนื้อไม้แข็ง เปลือกมีผิวเรียบ ลำต้นมีกิ่ง มีหนามยาวเล็กน้อย เปลือกมีสีน้ำตาล
- ใบ เป็นใบเลี้ยงเดี่ยว มีลักษณะทรงไข่ยาวรี ใบมีสีเขียวแก่ พื้นผิวใบเรียบเกลี้ยงเป็นมัน ค่อนข้างหนา มีกลิ่นหอมมาก เพราะมีต่อมน้ำมันอยู่ ใบด้านบนมีสีเข้ม ใต้ใบมีสีอ่อนกว่า
- กิ่ง มีลักษณะกลมๆ จะมีใบและมีหนามแหลมคมอยู่ทั่วๆ ไป มีกิ่งก้านขยาย มีสีเขียวเข้ม
- ราก เป็นระบบแก้ว มีลักษณะกลม แทงลึกลงในดิน มีรากแขนงและรากฝอยขนาดเล็กๆ แทงกระจาย บริเวณรอบๆลำต้น มีสีน้ำตาล
- ดอก ออกเป็นช่อ หรือออกเดี่ยว จะมีดอกออกเป็นกระจุก กลีบดอกมีสีขาว มีกลีบเลี้ยงสีเขียวอ่อน และมีกลิ่นหอม ออกตามซอกใบและปลายยอดกิ่ง
- ผล มีลักษณะกลมแป้น เปลือกบางผิวเรียบเกลี้ยงลื่น เปลือกแกะออกง่าย ผลอ่อนมีสีเขียว เมื่อผลสุกจะมีสีเหลือง หรือสีเขียวอมเหลือง ตามสายพันธ์ุ ภายในผลมีเนื้อฉ่ำน้ำสีเหลือง อยู่ข้างในแยกเป็นกลีบๆ จะมีเปลือกเยื่อบางๆสีขาว หุ้มกลีบติดกันเป็นวงกลมหุ้มแกนกลางอีกที ข้างในจะมีเนื้อเป็นถุงน้ำเล็กๆ สีเหลือง อยู่เบียดกันแน่น และมีเมล็ดอยู่ประปราย มีรสชาติเปรี้ยวอมหวาน หรือหวานตามสายพันธ์ุ มีกลิ่นหอมสดชื่น
- เมล็ด มีลักษณะรูปกลมรี เมล็ดเล็ก เปลือกเมล็ดแข็ง มีสีขาวนวล จะมีเมล็ดอยู่ข้างในเนื้อ
