สัตว์วัตถุ

ตะพาบน้ำ ชื่อสามัญว่า mud turtle หรือ soft-shelled turtle ชื่อวิทยาศาสตร์ว่า Amyda cartilaginea จัดอยู่ในวงศ์ Trionychidae เป็นสัตว์วัตถุที่นำมาใช้ทำยา อยู่ในกลุ่ม "สัตว์น้ำ" คือ สัตว์ที่เกิดและหากินอยู่ในน้ำ ส่วนที่ใช้เป็นยา : ดีตะพาบน้ำ สรรพคุณ ตะพาบน้ำ : ใช้ดีทำยา สรรพคุณ ขับลมและเลือด แก้ลมกองละเอียด คือลมวิงเวียนหน้ามือ พิษปวดกระดูก ถอนพิษฟกบวมอักเสบ ถอนพิษสัตว์กัดต่อย ตะพาบน้ำที่พบในยาไทยมักหมายถึงตะพาบน้ำธรรมดา...

ช้าง ชื่อสามัญว่า  Elephant ชื่อวิทยาศาสตร์ว่า  Elephas maximus จัดอยู่ในวงศ์  Elephantidae เป็นสัตว์วัตถุที่นำมาใช้ทำยา อยู่ในกลุ่ม "สัตว์บก" คือ สัตว์ที่อาศัยอยู่บนบก และหากินบนบก ส่วนที่ใช้เป็นยา :  กระดูก, งา สรรพคุณ ช้าง : ใช้กระดูก สรรพคุณ แก้โรคอันบังเกิดจากกระดูก โรคเรื้อน มะเร็ง แพทย์แผนไทยใช้ “งาช้าง” เข้าเครื่องยาหลายขนาน งาช้างเป็นเครื่องยาอย่างหนึ่งในพิกัดยาไทยที่เรียกว่า “นวเขี้ยว”...

กบ ชื่อสามัญว่า  Frog ชื่อวิทยาศาสตร์ว่า  Hoplobatrachus rugulosus จัดอยู่ในวงศ์  Ranidae เป็นสัตว์วัตถุที่นำมาใช้ทำยา อยู่ในกลุ่ม "สัตว์น้ำ" คือ สัตว์ที่เกิดและหากินอยู่ในน้ำ ส่วนที่ใช้เป็นยา :  น้ำมัน สรรพคุณ กบ : ใช้น้ำมัน สรรพคุณ ทาแก้ปวดเมื่อย ขัดยอก เคล็ดกระดูก แก้พิษไข้ ไข้กาฬ (สุมไฟ)

วัวดำ ชื่อสามัญว่า Banteng ชื่อวิทยาศาสตร์ว่า Bos javanicus จัดอยู่ในวงศ์  Bovidae เป็นสัตว์วัตถุที่นำมาใช้ทำยา อยู่ในกลุ่ม "สัตว์บก" คือ สัตว์ที่อาศัยอยู่บนบก และหากินบนบก ส่วนที่ใช้เป็นยา :   มูล (ขี้วัว) สรรพคุณ วัวดำ : ใช้มูลทำยา สรรพคุณ ดับพิษร้อนถอนพิษไข้ทั้งปวง แก้ไฟลามทุ่ง แก้งูสวัด แก้ลมพิษ แก้ฟกบวม

ปูนา ชื่อสามัญว่า Ricefield crabs ชื่อวิทยาศาสตร์ว่า Somanniathelphusa   จัดอยู่ในวงศ์ Parathelphusidae เป็นสัตว์วัตถุที่นำมาใช้ทำยา อยู่ในกลุ่ม "สัตว์น้ำ" คือ สัตว์ที่เกิดและหากินอยู่ในน้ำ ส่วนที่ใช้เป็นยา : ทั้งตัว สรรพคุณ ปูนา : ใช้ทั้งตัว ดำคั้นปนกับสุรา สรรพคุณ แก้ช้ำใน กระจายโลหิต

ผึ้ง ชื่อสามัญว่า giant  honey  bee ชื่อวิทยาศาสตร์ว่า Gyrinocheilus anymonier จัดอยู่ในวงศ์  Apidae เป็นสัตว์วัตถุที่นำมาใช้ทำยา อยู่ในกลุ่ม "สัตว์อากาศ" คือ สัตว์ที่มีปีก บินไปมาในอากาศได้ ส่วนที่ใช้เป็นยา : น้ำผึ้ง สรรพคุณ ผึ้ง : ใช้น้ำหวานในรังทำยา สรรพคุณ บำรุงร่างกาย บำรุงกำลัง แก้อ่อนเพลีย เหนื่อยหอบ แก้สะอึก แก้ไข้ตรีโทษ

ปูทะเล ชื่อสามัญว่า Scylla serrata ชื่อวิทยาศาสตร์ว่า  Scylla serrata จัดอยู่ในวงศ์ Portunidae เป็นสัตว์วัตถุที่นำมาใช้ทำยา อยู่ในกลุ่ม "สัตว์น้ำ" คือ สัตว์ที่เกิดและหากินอยู่ในน้ำ ส่วนที่ใช้เป็นยา : ก้าม สรรพคุณ ปูทะเล : ใช้ก้าม สรรพคุณ ดับพิษกาฬ แก้พิษอักเสบ แก้ไข้ร้อนใน กระหายน้ำ แพทย์แผนไทยใช้  “ก้ามปูทะเลเผา” เป็นเครื่องยาอย่างหนึ่งในการประกอบยาหลายขนาน ตัวอย่างเช่น ยาทาแก้แผลอันเกิดจากไส้ด้วนไส้ลาม ทำให้เกิดอาการปวดแสบปวดร้อนยิ่งนัก...

นกพิราบ ชื่อสามัญว่า Rock pigeon หรือ Rock dove ชื่อวิทยาศาสตร์ว่า  Columba livia จัดอยู่ในวงศ์  Columbidae เป็นสัตว์วัตถุที่นำมาใช้ทำยา อยู่ในกลุ่ม "สัตว์อากาศ" คือ สัตว์ที่มีปีก บินไปมาในอากาศได้ ส่วนที่ใช้เป็นยา :  มูล (ขี้นก) สรรพคุณ นกพิราบ : ใช้มูลทำยา สรรพคุณ แก้ไขเกิดจากพิษตานซาง แก้ซางร้าย (ความร้อนสูงชัก) แก้ลมเบ่ง...

จระเข้ ชื่อสามัญว่า  crocodile ชื่อวิทยาศาสตร์ว่า Crocodylus niloticus   จัดอยู่ในวงศ์  Crocodylidae เป็นสัตว์วัตถุที่นำมาใช้ทำยา อยู่ในกลุ่ม "สัตว์น้ำ" คือ สัตว์ที่เกิดและหากินอยู่ในน้ำ ส่วนที่ใช้เป็นยา : ดี, เขี้ยว, หนัง, น้ำมัน สรรพคุณ จระเข้ : ใช้ดี สรรพคุณ ขับเลือดร้าย ขับน้ำคาวปลา แก้โรคตา แก้สันนิบาตหน้าเพลิง แพทย์แผนไทยรู้จักใช้เครื่องยาที่ได้จากจระเข้หลายอย่าง  ที่สำคัญได้แก่ เขี้ยวจระเข้  น้ำมันจระเข้  และหนังจระเข้  ดังนี้ ...

นกยูง ชื่อสามัญว่า Green Peafowl ชื่อวิทยาศาสตร์ว่า  Pavo muticus จัดอยู่ในวงศ์  Phasianidae เป็นสัตว์วัตถุที่นำมาใช้ทำยา อยู่ในกลุ่ม "สัตว์อากาศ" คือ สัตว์ที่มีปีก บินไปมาในอากาศได้ ส่วนที่ใช้เป็นยา :   ขน(แววนกยูง ได้จากขนหางนกยูงเพศผู้), ดีนกยูง สรรพคุณ นกยูง : ใช้ขน ทำยา สรรพคุณ แก้ซางลิ้นขาวเป็นฝ้าละออง แก้หละ แก้ซาง ละอองในปาก แก้หอบหืด...

เต่านา ชื่อสามัญว่า  Snail-eating turtles ชื่อวิทยาศาสตร์ว่า Malayemys subtrijuga (Gray) จัดอยู่ในวงศ์  Emydidae เป็นสัตว์วัตถุที่นำมาใช้ทำยา อยู่ในกลุ่ม "สัตว์น้ำ" คือ สัตว์ที่เกิดและหากินอยู่ในน้ำ ส่วนที่ใช้เป็นยา :  กระดอง, หัว สรรพคุณ เต่านา : ใช้กระดองอก สรรพคุณ ถอนพิษฟกบวมอักเสบ ถอนพิษสัตว์กัดต่อย ทำกระสาย ยาแก้หืด บำรุงน้ำนม หัวเต่า รสจืด คาว มีสรรพคุณแก้ตับทรุด...

ปลาหมึกกระดอง ชื่อสามัญว่า  Cuttlefish, Rainbow Cuttlefish ชื่อวิทยาศาสตร์ว่า  Sepia brevimana, Sepia pharaonis จัดอยู่ในวงศ์ เป็นสัตว์วัตถุที่นำมาใช้ทำยา อยู่ในกลุ่ม "สัตว์น้ำ" คือ สัตว์ที่เกิดและหากินอยู่ในน้ำ ส่วนที่ใช้เป็นยา :   ลิ้นทะเล สรรพคุณ ปลาหมึกกระดอง : กระดอง หรือ ลิ้นทะเล สรรพคุณ แก้เม็ดยอดในปาก ฆ่าเชื้อโรค กัด สิวฝ้า แก้ปวดท้อง แก้มูกเลือด

แมงดาทะเล ชื่อสามัญว่า  Horseshoe Crab ชื่อวิทยาศาสตร์ว่า Carcinoscorpius Limulus Mesolimulus Tachypleus จัดอยู่ในวงศ์  Limulidae เป็นสัตว์วัตถุที่นำมาใช้ทำยา อยู่ในกลุ่ม "สัตว์น้ำ" คือ สัตว์ที่เกิดและหากินอยู่ในน้ำ ส่วนที่ใช้เป็นยา : กระดอง สรรพคุณ แมงดาทะเล : กระดองรสเค็ม สรรพคุณ ใช้ทำยา แก้โลหิตเป็นพิษ แก้ซางเด็ก

ม้าน้ำ ชื่อสามัญว่า  Thorny Seahorse ชื่อวิทยาศาสตร์ว่า  Hippocampus histrix จัดอยู่ในวงศ์ Syngnathidae เป็นสัตว์วัตถุที่นำมาใช้ทำยา อยู่ในกลุ่ม "สัตว์น้ำ" คือ สัตว์ที่เกิดและหากินอยู่ในน้ำ ส่วนที่ใช้เป็นยา :  ทั้งตัว สรรพคุณ ม้าน้ำ :  ใช้กระดูกทำยา สรรพคุณ แก้โรคไต แก้ปวดหลัง แก้ปวดเมื่อยตามร่างกาย บำรุงกระดูก บำรุงกำลัง

วัวป่า ชื่อสามัญว่า Banteng ชื่อวิทยาศาสตร์ว่า Bos javanicus จัดอยู่ในวงศ์  Bovidae เป็นสัตว์วัตถุที่นำมาใช้ทำยา อยู่ในกลุ่ม "สัตว์บก" คือ สัตว์ที่อาศัยอยู่บนบก และหากินบนบก ส่วนที่ใช้เป็นยา : เขา สรรพคุณ วัวป่า : เขาวัว สรรพคุณ แก้ตัวร้อน ดับพิษไข้ แก้พิษกาฬ ถอนพิษผิดสำแดง ตับบำรุง ร่างกาย บำรุงตับดี...