ชื่อสมุนไพร : หนามพรม
ชื่ออื่นๆ : ขี้แฮด (ภาคเหนือ), พรม หนามพรม (ภาคกลาง)
ชื่อสามัญ : Conkerberry, Bush Plum
ชื่อวิทยาศาสตร์ : Carissa spinarum L.
ชื่อวงศ์ : APOCYNACEAE
ลักษณะทางพฤกษศาสตร์ :
- ต้นหนามพรม เป็นไม้พุ่ม มีความสูงของต้นประมาณ 4-5 เมตร ลำต้นแตกกิ่งก้านสาขามากเป็นพุ่มทึบ เปลือกลำต้นเป็นสีน้ำตาลแตกเป็นร่อง มีหนามแหลมยาวตามกิ่ง ลำต้น และบริเวณโคนต้น ยาวประมาณ 1-3 เซนติเมตร และลำต้นมียางสีขาว
- ใบหนามพรม เป็นใบเดี่ยว ออกเรียงตรงข้ามกัน ลักษณะของใบเป็นรูปรี รูปกลม รูปไข่ หรือรูปไข่กลับ ปลายใบแหลมมีติ่ง โคนใบสอบ ส่วนขอบใบเรียบไม่มีหยัก หลังใบและท้องใบเรียบ ใบมีขนาดกว้างประมาณ 1.5-2.5 เซนติเมตร และยาวประมาณ 2.5-4 เซนติเมตร แผ่นใบค่อนข้างบางและเกลี้ยง ใต้ท้องใบมีเส้นใบประมาณ 5-7 คู่ ซึ่งจะเห็นได้ชัดมาก ส่วนก้านใบสั้น ยาวได้ประมาณ 1-3 มิลลิเมตร
- ดอกหนามพรม ช่อดอกแบบช่อเชิงลด ออกที่ปลายยอดหรือมี่ซอกใบ ดอกสมบูรณ์เพศ สีขาวหรือด้านในสีชมพู กลิ่นหอม กลีบเลี้ยง สีเขียว ปลายแยก จำนวน 4 กลีบ กลีบดอก เชื่อมกับเป็นหลอด ยาว 5-20 มิลลิเมตร ที่ปลายด้านในหลอดมีขนสั้น ปลายแยก 5 กลีบ กลีบเรียว เกสรเพศผู้ มี 4 อัน โคนติดใกล้ปลายหลอด อับเรณู รูปสามเหลี่ยม รังไข่ อยู่เหนือวงกลีบ รูปไข่ แยกเป็น 2 พู
- ผลหนามพรม ผลเดี่ยว รูปไข่หรือรูปรี สีเขียว เมื่อสุกจะสีดำ เมล็ด รูปรี สีน้ำตาลอ่อน เส้นผ่านศูนย์กลาง 0.5-1 เซนติเมตร
ส่วนที่ใช้เป็นยา : : แก่น, เนื้อไม้
สรรพคุณ หนามพรม :
- แก่น รสมันเบื่อ เป็นยาบำรุงกำลัง บำรุงร่างกาย ทำให้ร่างกายแข็งแรง
- เนื้อไม้ รสเฝื่อนมันขมฝาด ปรุงเป็นยาบำรุงกำลัง ทำให้ร่างกายแข็งแรง