ชื่ออื่น : เถาวัลย์ยั้ง, กังกะว๊ะ, ฮ่อกะอ๊ะ, เครือเดา, เดาหลวง, หนามเปา , หัวไอ้เหล็ก
ชื่อวิทยาศาสตร์ : Smilax ovalifolia Roxb.
ชื่อวงศ์ : SMILACACEAE
ลักษณะทางพฤกษศาสตร์ :
- ยั้ง เป็นไม้เถาขนาดเล็ก เถากลม มีมือเกาะพันตามต้นไม้อื่นได้ 3 – 4 เมตร มักมีหนามรอบเถา
- ใบยั้ง ใบเป็นใบเดี่ยว รูปขอบขนาน แผ่นใบหนา ผิวใบเกลี้ยง ขอบใบเรียบ มีเส้นแขนงออกจากโคนใบไปจรดปลายใบ
- ดอกยั้ง ดอกออกเป็นช่อซี่ร่ม ตามซอกใบ มีดอกย่อยจำนวนมาก สีเหลืองอ่อน
- ผลยั้ง ผลกลมรูปไข่ สีเขียว หนึ่งผลมี 1 เมล็ด
ส่วนที่ใช้เป็นยา : หัว
สรรพคุณยั้ง :
- หัว รสหวานมันเมา ต้มดื่ม ดับพิษในกระดูก ดับพิษในเส้นเอ้น แก้เส้นเอ็นพิการ แก้น้ำเหลืองเสีย แก้กามโรคเข้าข้อ
