ชื่ออื่น ๆ : หญ้าผมยุ่ง, หญ้าอียู, ขี้คาก (ภาคเหนือ-พายัพ), ซัวโบ๋เท้า(จีน), เส้ง, ปูลู(ภาคใต้), ขี้ครอก (ไทยภาคกลาง), ขี้หมู (นครราชสีมา), ปอเส้ง (ปัตตานี), ขมงดง(สุโขทัย)
ชื่อวิทยาศาสตร์ : Urena lobata Linn
วงศ์ : MALVACEAE
ลักษณะทางพฤกษศาสตร์ :
- ต้นขี้ครอก เป็นพรรณไม้พุ่มต้นเล็ก จัดอยู่ในจำพวกมะเขือ ลำต้นมีความสูงประมาณ 3-5 ฟุต
- ใบขี้ครอก มีลักษณะคายและมีขน เป็นแฉกคล้ายใบมะระแต่แฉกลึกกว่าเรียกว่าขี้ครอกตัวผู้ ส่วนขี้ครอกตัวเมียนั้นใบจะมีลักษณะเป็นแฉก น้อยและตื้น
- ดอกขี้ครอก ลักษณะของดอกจะมีสีแดงแกมขาว
- ผลขี้ครอก จะเป็นหนามเหนียว และถ้าขว้างปาไปติดผมคน ก็จะยึดออกได้ยาก
ส่วนที่ใช้เป็นยา : ต้น และใบ ใบ ราก ใช้เป็นยา
สรรพคุณขี้ครอก :
- ต้นและใบ ใช้ต้มรับประทาน เป็นยารักษาโรคไตพิการ และยังเป็นยาช่วยขับปัสสาวะด้วย
- ใบ ใช้ต้มเป็นยาใช้จิบรักษาอาการไอ ดับพิษเสมหะ
- ราก ใช้รับประทานเป็นยาเย้นใช้ถอนพิษไข้ทั้งปวง
