Thursday, December 7, 2023

ยอด

ยอด เป็นส่วนหนึ่งของพืชสมุนไพร “ตามส่วนที่ใช้ทำยา” ซึ่งกล่าวถึง ส่วนต่างๆ ของพืชที่สามารถนำมาใช้ทำยาได้ ส่วนที่นำมาใช้เป็นสรรพคุณทางยานั้น ได้แก่ ส่วนของใบ ดอก ผล เปลือกต้น ฝัก แก่น กระพี้ ราก หัว เหง้า เป็นต้น

กัญชา

กัญชา

ชื่อสมุนไพร :          กัญชาชื่ออื่น ๆ :                ยานอ (กะเหรี่ยง-แม่ฮ่องสอน)               ...
กูดแดง

กูดแดง

ชื่อสมุนไพร : กูดแดงชื่ออื่นๆ : ลำเพ็ง, ปรงสวน, ปรงสวย, ผักยอดแดง, ผักกูดแดง, ผักกูดมอญ (กลาง); ลำมะเท็ง (ประจวบฯ, นครราชสีมา); ปากุ๊มะดิง (มลายู-ใต้)ชื่อวิทยาศาสตร์ : Stenochlaena palustris (Burm.f.) Bedd.ชื่อวงศ์ : PTERIDACEAE ลักษณะทางพฤกษศาสตร์ : ต้นกูดแดง ลำต้นทอดขนานพันต้นไม้อื่น ปลายยอดมีสเกลสีน้ำตาลรูปค่อนข้างกลมปกคลุม ซึ่งมักจะหลุดไปเมื่อต้นแก่ ใบกูดแดง เป็นใบประกอบชนิดที่มีใบย่อยติดสองข้างของก้านใบ ใบที่สร้างสปอร์และใบที่ไม่สร้างสปอร์มีรูปร่างต่างกันชัดเจน...
แคบ้าน

แคบ้าน

ชื่อสมุนไพร :  แคบ้าน, ชื่ออื่นๆ :  แค, แคบ้านดอกแดง, แคขาว(ภาคกลาง), แคแดง(เชียงใหม่) ชื่อวิทยาศาสตร์  :  Sesbania grandiflora ( Desv. ) Linn. ชื่อวงศ์ : PAPILIONACEAE ลักษณะทางพฤกษศาสตร์ : ต้นแคบ้าน เป็นไม้ยืนต้นขนาดเล็กถึงขนาดกลาง แตกกิ่งก้านสาขามากไม่เป็นระเบียบ มีความสูงประมาณ 3-10 เมตร เนื้อไม้อ่อน ที่เปลือกต้นเป็นสีน้ำตาลปนเทา เปลือกหนาและมีรอยขรุขระ แตกเป็นสะเก็ด ใบแคบ้าน  เป็นใบประกอบแบบขนนก...
แจง

แจง

ชื่อสมุนไพร : แจง, ชื่ออื่นๆ : แกง (นครราชสีมา),  แก้ง ชื่อวิทยาศาสตร์ : Maerua siamensis (Kurz) Pax. ชื่อวงศ์ : Asclepiadaceae ลักษณะทางพฤกษศาสตร์ : ต้นแจง เป็นไม้ยืนต้นขนาดกลาง สูง 3-10 เมตร ลำต้นเกลี้ยง เปลือกสีเทาดำ แตกกิ่งแขนงมากมาย ใบแจง ใบประกอบแบบนิ้วมือ ออกสลับกัน มีใบย่อย 3-5 ก้าน ใบยาว...
แตงไทย

แตงไทย

ชื่อสมุนไพร :  แตงไทย ชื่ออื่น : แตงลาย (เหนือ), แตงจิง, แตงกิง (อีสาน), ซกเซรา (เขมร) ชื่อสามัญ :  Muskmelon ชื่อวิทยาศาสตร์ : Cucumis melo Linn. ชื่อวงศ์ : CUCURBITACEAE ลักษณะทางพฤกษศาสตร์ : ต้นแตงไทย เป็นพืชล้มลุก ลำต้นเป็นเถาเลื้อย มีขนอ่อน ปกคลุมตลอดทั้งลำต้นและใบ ใบแตงไทย เป็นใบเดี่ยวขนาดใหญ่ ขอบใบหยัก ก้านใบยาว ดอกแตงไทย สีเหลือง...
บัวตอง

บัวตอง

ชื่อสมุนไพร : บัวตอง ชื่ออื่นๆ : ดาวเรืองญี่ปุ่น ทานตะวันหนู เบญจมาศน้ำ (กรุงเทพฯ), บัวตอง (ทั่วไป), พอมื่อนื้อ (กะเหรี่ยง-แม่ฮ่องสอน) ชื่อวิทยาศาสตร์ : Tithonia diversifolia (Hemsley) A. Gray ชื่อวงศ์ : ASTERACEAE (COMPOSITAE) ลักษณะทางพฤกษศาสตร์ : ต้นบัวตอง จัดเป็นไม้พุ่มขนาดเล็กมีอายุได้หลายปี มีความสูงของต้นได้ถึง 4 เมตร มีไหลอยู่ใต้ดิน ทุกส่วนของต้นมีขนสีขาว ใบบัวตอง เป็นใบเดี่ยวออกเรียงสลับ ลักษณะของใบเป็นรูปไข่ รูปไข่แกมขอบขนาน...
ผักบุ้ง

ผักบุ้ง

ชื่อสมุนไพร : ผักบุ้ง ชื่ออื่นๆ : ผักทอดยอด, ผักบุ้งแดง, ผักบุ้งไทย, ผักบุ้งนา, ผักบุ้งขาว ชื่อวิทยาศาสตร์ : Ipomoea aquatica Forssk. ชื่อวงศ์ : CONVOLVULACEAE ลักษณะทางพฤกษศาสตร์ : ผักบุ้ง เป็นไม้น้ำและเป็นไม้ล้มลุก ลำต้นเลื้อยทอดไปตามน้ำหรือในที่ลุ่มที่มีความชื้นหรือดินแฉะๆ ลำต้น กลวงสีเขียวมีข้อปล้องและมีรากออกตามข้อ ใบผักบุ้ง เป็นใบเดี่ยวออกแบบสลับเช่นรูปไข่รูปไข่แถบขอบขนานรูปหอก รูปหัวลูกศรขอบใบเรียบหรือมีควั่นเล็กน้อยปลายปลายใบแหลมหรือมน ฐานใบเว้าป็นรูปหัวใจ ใบยาว 3-15 เซนติเมตร...
มะตูม

มะตูม

ชื่อสมุนไพร : มะตูม ชื่ออื่น ๆ : มะปิน(เหนือ), กะทันตาเถร (ปัตตานี), ตูม(ใต้), บักตูม(อีสาน), ตุ่มตัง (ปัตตานี), พะโนงค์ (เขมร), มะตูม (กลาง), มะปีส่า (กะเหรี่ยง แม่ฮ่องสอน) ชื่อสามัญ : Bengal Quince, Bilak, Bael, Bael fruit ชื่อวิทยาศาสตร์ : Aegle...
โมกเครือ

โมกเครือ

ชื่อสมุนไพร : โมกเครือ ชื่ออื่นๆ : เครือไส้ตัน (นครราชสีมา, หนองคาย), เดื่อเครือ, เดื่อดิน, เดื่อเถา, เดื่อไม้, โมกเครือ (ภาคเหนือ), เดือยดิน (ประจวบคีรีขันธ์), เดือยดิบ (กระบี่), มะเดื่อดิน (ทั่วไป), มะเดื่อเถา (ราชบุรี, ภาคเหนือ), ย่านเดือยบิด (สุราษฎร์ธานี),...
ส้มป่อย

ส้มป่อย

ชื่อสมุนไพร :  ส้มป่อย ชื่ออื่นๆ : ส้มขอน , ส้มคอน (ไทยใหญ่,แม่ฮ่องสอน) , ส้มพอดี (อีสาน) , ผ่อชิละ ผ่อชิบูทู (กะเหรี่ยง) ชื่อวิทยาศาสตร์ :   Acacia concinna (Willd.) DC. ชื่อวงศ์ :   LEGUMINOSAE – MIMOSOIDEAE  ลักษณะทางพฤกษศาสตร์ :   ต้นส้มป่อย เป็นไม้พุ่มรอเลื้อย พาดพันต้นไม้อื่น สูง 3-6 เมตร...
สวาด

สวาด

ชื่อสมุนไพร : สวาด ชื่ออื่น : หวาด, บ่าขี้แฮด(เชียงใหม่), หวาด, ตามั้ด, มะกาเลิง(ภาคใต้), สวาด(ภาคกลาง), มะกาเล็ง(เงี้ยว-เชียงใหม่), ดามั้ด(มลายู-สตูล) ชื่อวิทยาศาสตร์ : Caesalpinia bonduc (L.) Roxb. ชื่อวงศ์ : LEGUMINOSAE–CAESALPINIOIDEAE ลักษณะทางพฤกษศาสตร์ : ต้นสวาด เป็นไม้เถาเลื้อยพันกับต้นไม้อื่นโดยใช้หนามช่วยในการประคอง ตามลำต้น กิ่งก้าน และเส้นใบมีหนามโค้งแหลม ใบสวาด เป็นใบประกอบแบบขนนกสองชั้น ขนาดใหญ่ ยาวประมาณ 30-50 เซนติเมตร ลักษณะของใบย่อยเป็นรูปไข่...
สะเดา

สะเดา

ชื่อสมุนไพร : สะเดา ชื่ออื่นๆ :  สะเดาบ้าน(ภาคกลาง), สะเลียม(ภาคเหนือ), เดา, กระเดา, กะเดา(ภาคใต้), จะดัง, จะตัง(ส่วย), ผักสะเลม(ไทลื้อ), ลำต๋าว(ลั้วะ), สะเรียม(ขมุ), ตะหม่าเหมาะ(กะเหรี่ยงแดง), ควินิน(ทั่วไป), สะเดาอินเดีย(กรุงเทพฯ), กาเดา, เดา, ไม้เดา ชื่อสามัญ : Neem, Neem tree,...
สับปะรด

สับปะรด

ชื่อสมุนไพร : สับปะรด ชื่ออื่นๆ :  แนะ(กะเหรี่ยง-แม่ฮ่องสอน), ขนุนทอง, ยานัด, ย่านนัด(ใต้), บ่อนัด(เชียงใหม่), เนะซะ(กะเหรี่ยงตาก), ม้าเนื่อ(เขมร), มะขะนัด, มะนัด(เหนือ), หมากเก็ง(เงี้ยว-แม่ฮ่องสอน), ลิงทอง(เพชรบูรณ์) ชื่อสามัญ :  Pineapple ชื่อวิทยาศาสตร์ :  Ananas comosus  (L.) Merr. ชื่อวงศ์ :   Bromeliaceae ลักษณะทางพฤกษศาสตร์ :  ต้นสับปะรด เป็นไม้ล้มลุกอายุหลสบปร สูง 90-100...